Nasıl bir şeyler öğretemeyiz!

Evet arkadaşlar yazı başlığında olduğu gibi eğitimcileri ve eğitim verenleri -ki buna bende dahil- olumlu/olumsuz eleştirmek için bu yazıyı yazıyorum. İlham olarak geçen rastladığım bir kod dersinden bahsedeceğim. Benim nazarımda o ders öğretmek için değil; bilenlerin kafasını karıştırmak, bilmeyenlere ise hiçbir şey öğretmemek için kâle alınmış bir videoydu.

Kod dersleri, öğreten hocaların sabırlı ve birazda açıklayıcı olmasını gerektirir -bu tüm dersler için geçerlidir- üniversiteye başladığım günden bitirdiğim güne kadar birçok kodlama dili eğitimi görmeye başladım. O dönem hocam İngilizce kitapları kaynak olarak önermiş dersini de İngilizce bir kitaptan anlatıyordu. Ben her seferinde Türkçe kitap diye diretsem de asla Türkçe bir kitap önermemişti. Bana "O kitaplar öğretmemek için yazılmış ben kullanmıyorum sen kullan istersen" demişti. O zaman anlamamıştım ama gün geldi bir kaynak eşliğinde HTML ve PHP dersleri vermek için Türkçe menşeli bir kitap kullanayım dedim. Aman Yarabbi! Ya ben böyle karmaşalı bir kitap görmedim. Tarhana çorbasının yapım aşaması ile kitabı kapıştırsak, karmaşa konusunda tarhana çorbası kaybetmezse bende bir şey bilmiyor!

Ya bu kitabı yazan yazar nasıl bir ruh halindeydi, kitap nerede ve hangi koşullar içinde yazıldı, onu geçtim amaç öğretmek mi, öğretmemek mi?

Bence öğretmek için yazılmış olması mümkün değil! Çünkü belli kodlar vererek işin mantığını öğretmem, arkasından buna adapte etmem ve en sonunda çetrefilli yerleri anlatmam ve uygulamasını yapmam gerekirken (ki sistem bana böyle öğretildi ve kullandığım kitaplarda böyleydi öğrencilik yıllarımda, öğretmenin yöntemi de böyle olmalı bana göre) başta verilmemesi gereken bir kodla başladık. Başta verilmemesi gereken kod yığınıyla devam etti ve ilk ders öğretilmeyecek tüm bilgiler sırasıyla verilmişti. Kitabın sonunu merak ettiğimde en önce verilmesi gereken bilgilere orada değinilmişti. Abi şöyle söylemem lazım; matematikte önce sayılar anlatılır bücürlere, sonra toplama ve arkasından çarpma işlemleri gelir. Doğrusu da budur. Sayıyı bilmeyen toplama yapamaz, toplamayı bilmeyen çarpmayı yapamaz. Sen daha yolun başında bölmeden bahsediyorsun araya iki sayı atıp toplama işlemi yapıyorsun, yetmiyor çarpma işlemi katıyorsun, gönlü kalmasın diye çıkarma işleminden bahsediyorsun; çocuk ben anlamadığım dediğinde "Sus gerizekalı!" diye hakaret edip ben öğretmenim diye de geçiniyorsun!

Bizim sistemimiz bu! Öğretmeyi beceremiyoruz, bak bilmiyoruz değil bildiğimizi aktaramıyor mesele bu!

Video'da da bu böyle işlemiş. Altta adam diyor ki: Bu kodlar ne, niye yazıldı, ben bunları görmedim, hem o harfler niye büyük yazılıyor sonra küçük yazılıyor? diye isyanda ama öğreten kişiden ne ses var ne de yorum?

Öğretilecek ilk şey ya da kod öğrenmek istiyorsanız öğreneceğiniz ilk dil PASCAL olmalı. Temelde bunu görmezseniz bu iş olmaz (Diğer kodlama dilleri üstüne eklenerek gider. Adım atmayı öğrenmeden koşamazsın). Programlamaya başladığınızda sistemin mantığını bu dilden kolay hiçbir dil anlatamaz. Çünkü kalıplı kodlar yazacaksınız. Ancak Pascal'da bu en sonlarda gelir. Başlarda bunu göremezsiniz. Ayrıca bazı kodlama dilleri büyük/küçük harfe karşı duyarlıdır. Bu da çok önemlidir. Sen; Hasan düşünür bir yerde hasan yazarsın başka bir yerde Hasan yazarsın bambaşka yerde HASAN yazarsın. Ancak bunun Hasan olduğunu sadece sen anlarsın. Bilgisayar ilk yazdığın Hasan'ı, Hasan kabul eder diğerlerini aynı harfleri kullansan da; birini Kemal sayar diğerini Ayşe! Büyük/küçük harf duyarlılığı bu. O nedenle bazı yerlerde büyük bazı yerlerde küçük harflerle kod yazılıyor. Bak bunu söylemediğin içinde bu tür sorular daha yolun başında geliyor ve kimse bir şey öğrenemiyor.

Şunu düşünmemiz lazım öğretmek için mi bu işi yapıyoruz ya da öğretmemek için mi?

Cevabımız öğretmek içinse en umursamadığımız, en kolay soruları bile gözden geçireceğiz ve kafa karışıklığına yol açmayacak şekilde en basitten en karmaşığa doğru anlatmaya başlayacağız. Karşımızdakiler bir şey bilmiyor, bilen biziz, onların gözünden bakmalıyız. Belki o şekilde bilgilerimizi sağlıklı bir şekilde aktarabilirim ve aktarabiliriz.